Motyle latające w nocy, czyli ćmy mają przeważnie dość grube, gęsto owłosione ciało i często nitkowate, grzebieniaste lub pierzaste czułki. Ciało motyli dziennych jest natomiast smukłe, pokryte drobnymi włoskami lub łuskami, a ich czułki są zawsze buławkowate. Ćmy, siedząc, ustawiają skrzydła nad ciałem dachowato lub składają je na nim płasko. Motyle dzienne rozkładają zaś skrzydła płasko na boki lub składają je pionowo nad ciałem. Rozwój motyli jest dość skomplikowany. Z jaj złożonych przez samicę wylęgają się gąsienice, zupełnie niepodobne do rodziców.

Żywią się roślinami, a gdy dorosną, zmieniają się w nieruchome poczwarki. Z nich po pewnym czasie wykluwają się dorosłe motyle. Motyla najłatwiej zaobserwować wtedy, gdy długą ssawką pij e z kwiatu nektar. Ćmy trudniej dostrzec, bo mają ochronne ubarwienie. W ciągu dnia siedzą nieruchomo na pniach, słupach i murach albo kryją się w gąszczu roślin. W nocy przylatują do światła i wtedy można je zaobserwować nawet w domu. Niektóre motyle, jak paź królowej i niepylak apollo, objęte są ochroną. W książce „Jaki to motyl?” przedstawiono 50 najczęściej spotykanych w Polsce i najbardziej interesujących gatunków motyli. Pogrupowano je według barwy ich skrzydeł.

■ SKRZYDŁA PRZEZROCZYSTE

Przeziernik osowiec
PRZEZIERNIK OSOWIEC lata od maja do lipca; rozpiętość skrzydeł 3–4 cm Jest bardzo podobny do pszczół i os. Łudząco nawet przypomina szerszenia. Można go spotkać w miejscach, gdzie rosną topole, a więc nad brzegami rzek, w parkach, dlatego, że jego gąsienice żywią się łykiem i drewnem topoli. Przeziernik osowiec należy do motyli nocnych, jednak lata w ciągu dnia.

Czy wiesz?
Przeziernik wyglądem i zachowaniem naśladuje groźnego szerszenia. Owadożerny ptak, z pewnością dobrze zastanowi się, zanim zdecyduje się zaatakować owada, który mógłby go boleśnie użądlić.

■ SKRZYDŁA BIAŁE

Niepylak Apollo
NIEPYLAK APOLLO lata od czerwca do sierpnia; rozpiętość skrzydeł 7–8 cm Zwraca na siebie uwagę wyjątkowo pięknym ubarwieniem. Niepylak apollo mieszka na nasłonecznionych, skalistych zboczach, piargach i łąkach. Można go spotkać tylko w Tatrach i Pieninach. Lata w dzień, powoli i ciężko, chętnie odpoczywa na kwiatach ostów.

Czy wiesz?
W Polsce żyje też niepylak mnemozyna. Nie dorównuje jednak urodą niepylakowi apollo i jest od niego mniejszy.