publikacja 27.11.2025 10:05
Naukowcy opracowali system, który poprawi komunikaty głosowe w hałaśliwych miejscach.
Gdańska firma we współpracy z naukowcami z Politechniki Gdańskiej i Centrum Naukowo-Badawczego Ochrony Przeciwpożarowej (CNBOP) opracowała system, który automatycznie poprawia zrozumiałość komunikatów głosowych w dużych i hałaśliwych przestrzeniach publicznych, takich jak lotniska, dworce czy stadiony.
Celem naukowców i firmy było opracowanie dźwiękowego systemu ostrzegawczego, którego podstawowym zadaniem jest przekazywanie komunikatów o maksymalnej możliwej zrozumiałości, m.in. w aplikacjach transportowych.
Technologię nazwano smartVES. Wykorzystuje ona dwa autorskie algorytmy cyfrowego przetwarzania dźwięku. Pierwszy, adaptacyjna filtracja, dopasowuje komunikat do aktualnego poziomu hałasu, aby był zawsze maksymalnie zrozumiały. Drugi, algorytm czasowej transpozycji mowy, analizuje tempo wypowiedzi i automatycznie je stabilizuje lub spowalnia – również w przypadku komunikatów „na żywo”, gdy operator mówi zbyt szybko lub pod wpływem stresu.
Prof. Józef Kotus z Politechniki Gdańskiej podkreślił, że technologia „w pełni autonomicznie moduluje barwę, głośność, a także tempo komunikatów głosowych w czasie rzeczywistym”.
Sprzedaż technologii smartVES do metra w Delhi, jednego z najgłośniejszych miejsc na świecie, rozpoczęto w 2022 r. Prezes firmy Ambient System Marcin Starzyński wspominał, że jest to „jeden z największych i najgłośniejszych korytarzy komunikacyjnych na świecie. Codziennie korzystają z niego miliony pasażerów, a poziom hałasu jest ekstremalnie wysoki”.
W praktyce dźwiękowe systemy ostrzegawcze, w tym smartVES znacząco zwiększają bezpieczeństwo i komfort pasażerów. Prof. Kotus podkreśla, że w testowanych obiektach „zrozumiałość komunikatów wzrosła nawet o jedną kategorię w skali normy międzynarodowej”. Dla użytkowników oznacza to m.in. szybszą reakcję na zmiany peronów, zakłócenia w ruchu czy sprawniejszą ewakuację w sytuacjach zagrożenia.
– System smartVES może działać we wszystkich językach, jest do tego dostosowany. W systemie stosuje się nagrania osób mówiących w języku lokalnym, a zaimplementowane algorytmy nie ingerują w treść ani charakter języka, ale działają na poziomie parametrów akustycznych, takich jak skala dźwięku czy tempo wypowiedzi – powiedział prof. Kotus.
Zdaniem prezesa Ambient System stworzony system zwiększa bezpieczeństwo i zrozumiałość komunikacji ostrzegawczej w przestrzeni publicznej.
Rozwiązanie znajduje zastosowanie nie tylko w transporcie, ale także w przemyśle, szpitalach i obiektach sportowych. Firma wdrożyła system m.in. na stadionie hokejowym w Rosenheim w Niemczech, stadionie piłkarskim Sunderlandu w Wielkiej Brytanii oraz w największym kampusie medycznym w Skandynawii – Szpitalu Uniwersyteckim w Oslo. Jak podkreśla Starzyński, dzięki modułowej i skalowalnej konstrukcji smartVES doskonale sprawdza się zarówno w mniejszych obiektach, jak i w dużych przestrzeniach.