Świat zwierząt jest niewiarygodnie wielki. Zoolodzy opisali dotąd prawie półtora miliona gatunków, ale sądzą, że może ich być nawet kilkanaście milionów. Niektóre - jak roztocza - są tak małe, że trudno je dostrzec gołym okiem. Inne są wielokrotnie większe od człowieka. Zwierzęta różnią się nie tylko wielkością, ale też budową, ubarwieniem i trybem życia. Mieszkają w wodach stojących, płynących, na łąkach i polach, w lasach i zaroślach, na wsi i w mieście, a niektóre nawet w naszych mieszkaniach. W Polsce występuje ich około 40 tys. gatunków. Najwięcej u nas, bo aż 28 tysięcy, żyje owadów. Na drugim miejscu są ptaki. Niewiele zwierząt w naszym kraju jest niebezpiecznych.

Na pewno należy do nich jadowita żmij a zygzakowata. Niebezpieczne bywają też pszczoły, osy, zwłaszcza szerszenie i ropuchy, których gruczoły wydzielają toksyczne substancje. Warto trzymać się z daleka od dzikich zwierząt, które nie boją się ludzi, bo mogą być chore na wściekliznę. Należy też uważać na kleszcze. Wiele żyjących u nas zwierząt jest pod ochroną. Obowiązuje wobec nich zasada: „Można się im przyglądać, ale nie wolno ich niepokoić”. Warto pamiętać, że wszystkie zwierzęta są w przyrodzie potrzebne, chyba że są to szkodniki albo natrętne komary. Poniżej kilka przykładów zwierząt żyjących w różnych środowiskach: w wodzie, w lesie, na łące i w mieście.

Rak stawowy
Rak stawowy
występuje od kwietnia do października i osiąga długość do 19 cm. Z powodu długich szczypiec, podobnych do nożyc, bywa nazywany krawcem. Przeważnie jest brązowawy, ale w zależności od temperatury i środowiska może zmieniać barwę. W wodach przezroczystych bywa jaśniejszy, a w mętnych - ciemniejszy. Ma długie czułki sięgające prawie do końca odwłoka, a jego pancerz pokrywają liczne ciernie. Rak stawowy mieszka w wodach słodkich o mulistym dnie, ale pojawia się też w wodzie słonawej, np. przy ujściu rzek do morza. Na poszukiwanie pokarmu wyrusza nie tylko nocą. Gdy nie żeruje, kryje się w przybrzeżnych norach lub pod kamieniami. Jest drapieżny, ale je też padlinę.

Czy wiesz?
Twardy, sztywny pancerz pokrywający ciało raka hamuje jego wzrost. Dlatego co jakiś czas rak zrzuca pancerz, czyli linieje. Zrzucony pancerz nazywa się wylinką. Nim nowy pancerz stwardnieje, jego ciało jest bardziej wrażliwe na ataki drapieżników. Wtedy najczęściej rak się ukrywa i i nie żeruje.

Traszka grzebienista
Traszka grzebienista
występuje cały rok i osiąga długość do 18 cm. Pod ochroną! W Polsce żyją cztery gatunki traszek. Grzebieniasta jest największa. Ma plamisty czarny lub ciemnobrązowy grzbiet. Spód ma inny. Na żółtopomarańczowym tle widać duże czarne nieregularne plamy. Samce są trochę mniejsze i w porze godowej na ich grzbiecie sterczy wysoki, głęboko powycinany grzebień. Traszka grzebieniasta mieszka wśród gęstej roślinności, ale w pobliżu wody, gdzie odbywa gody. Przeważnie prowadzi nocny tryb życia. W dzień i zimą chowa się pod kamieniami albo korzeniami.

Czy wiesz?
W Polsce oprócz traszki grzebieniastej żyje jeszcze traszka zwyczajna, górska i karpacka. Lądową krewną traszek jest salamandra plamista. Jaskrawożółte lub pomarańczowe plamy i pasy na czarnym grzbiecie ostrzegają napastnika. Zjedzenie salamandry może być nieprzyjemne, bo jej gruczoły jadowe wytwarzają lekko trującą substancję.

Łyska
Łyska
występuje cały rok i osiąga długość do 42 cm Nie sposób jej pomylić z innym ptakiem wodnym. Jest jednolicie czarna, tylko jej dziób i nieopierzona narośl na czole, zwana blaszką czołową, są jaskrawobiałe. Pisklęta mają czerwoną głowę bez blaszki. W pierwszym roku życia młode łyski są ciemno-szarobrązowe z białawą przednią częścią szyi, a ich blaszka czołowa jest ciemna. Łyski można spotkać przez cały rok w jeziorach, stawach i rzekach płynących powoli, jeśli tylko ich brzegi są porośnięte bujną roślinnością. Czasem można je spotkać w parkach w środku miast.

Czy wiesz?
Łyski często są mylone z kaczkami. Jednak w odróżnieniu od kaczek palce ich stóp nie są połączone błoną pływną. Najłatwiej można to zobaczyć zimą. O tej porze roku łyski pozwalają się karmić, więc można zabrać chleb i pójść nad staw parkowy, a przy okazji przyjrzeć się stopom łysek.