nasze media Najnowszy numer MGN 03/2024

pap/aś

|

PAP

dodane 22.03.2023 09:24

Tu stworzono "Bolka i Lolka"

W Studiu Filmów Rysunkowych w Bielsku-Białej przez 75 lat powstało ponad 1000 filmów.

Historia Studia rozpoczyna się w 1947 r. w Katowicach, gdzie zawiązało się Eksperymentalne Studio Filmów Rysunkowych, działające przy redakcji "Trybuny Robotniczej". Kierownictwo objął plastyk Zdzisław Lachur. Współzałożycielami byli: Władysław Nehrebecki, Maciej Lachur, Leszek Lorek, Alfred Ledwig, Mieczysław Poznański, Aleksander Rohoziński, Wiktor Sakowicz, Rufin Struzik i Wacław Wajser. W 1948 r. zespół przenosi się do Wisły, a potem, już na stałe, do Bielska.

"Nasza działalność przechodziła różne formy organizacyjne. Zaczynaliśmy od bardzo luźnego zespołu rysowników entuzjastów, coś w rodzaju klubu amatorów" – mówił w 1977 r. w wywiadzie dla "Gazety Południowej" Nehrebecki.

Pierwszym filmem zrealizowanym w Studiu była czarno-biała produkcja pt. "Czy to był sen?" (1948 r.) nawiązująca do koszmaru II wojny światowej.

Do 1950 r. powstały cztery kolejne filmy. W 1953 r. w filmie "Koziołeczek" zadebiutował Lechosław Marszałek. Produkcja zdobyła I nagrodę na festiwalu w Karlovych Varach, a potem wyróżnienie w Wenecji. Była to pierwsza międzynarodowa nagroda dla polskiej animacji.

W 1963 r. pojawili się "Bolek i Lolek" – najpopularniejsi bohaterowie polskiej animacji. Filmy z ich udziałem były realizowane w Studiu przez 23 lata (1963-1986).

Pomysłodawcą i inspiratorem serialu, a także współautorem plastycznego wizerunku postaci "Bolka i Lolka" był nieżyjący już reżyser i współtwórca bielskiego Studia Władysław Nehrebecki (zm. w 1978 r.). Sympatycznych chłopców wzorował na swoich synach: 12-letnim wówczas Janie, pierwowzorze animowanego Bolka, i o dwa lata młodszym Romanie, który był filmowym Lolkiem.

"Byliśmy bardzo żywotnym rodzeństwem, czasem skonfliktowanym ze sobą, bo różniliśmy się nie tylko wiekiem, ale i charakterem. Tata nas obserwował. Niektóre sytuacje znalazły się na ekranie" – mówił Roman Nehrebecki w 2013 r. podczas jubileuszowej gali z okazji 50-lecia powstania serialu. Roman Nehrebecki zmarł w 2021 r.

Pomysł serialu z przygodami "Bolka i Lolka" zrodził się w 1962 r. Pierwsza kreskówka z tej serii pt. "Kusza" została zrealizowana rok później. Wszystkie filmy z Bolkiem i Lolkiem powstały w Studiu Filmów Rysunkowych w Bielsku-Białej. Przez 23 lata nakręcono ponad 180 filmów krótkometrażowych i dwa pełnometrażowe. Według szacunków obejrzało je około miliarda ludzi. W 1997 r. przygody urwisów zwyciężyły w polskim plebiscycie na "dobranockę wszech czasów".

Również przez 23 lata realizowano w Bielsku-Białej filmy z innym ogromnie popularnym bohaterem – "Reksiem" (1967-1990). Pomysłodawcą animowanego psa był Lechosław Marszałek (zm. w 1991 r.)

"Mąż pracował przy filmach z +Bolkiem i Lolkiem+, ale w momencie, gdy w Studiu wymyślono ich przygody na Dzikim Zachodzie, wycofał się z tego serialu. Nie chciał tworzyć filmów, w których dzieci bawią się bronią. Wtedy wymyślił pierwszy scenariusz z +Reksiem+" – wspominała w 2017 r. przy okazji 50-lecia "Reksia" w rozmowie z PAP Halina Filek-Marszałek, wdowa po Lechosławie Marszałku, która również pracowała przy serialu m.in. jako reżyser, scenarzystka i twórczyni dekoracji.

Pierwowzorem postaci był foksterier Marszałka. "To była suczka Trola. Była bardzo mądra. Mąż napisał pierwszy scenariusz, ale wtedy nikt się nie spodziewał, że powstanie dłuższy serial. A jednak postać się spodobała, serial zdobył wiele nagród" – dodała Filek-Marszałek.

"Reksio" jako bielszczanin jest w mieście tak bardzo popularną postacią, że doczekał się pomnika. Organizowane są także zawody narciarskie dla najmłodszych jego imienia na Dębowcu w Bielsku-Białej i w Białce Tatrzańskiej. "Cieszę się, że Reksio zachęca do uprawiania sportu. W zawodach narciarskich startowało ponad 700 dzieci. Może, przy wsparciu bielskiego magistratu, uda się zorganizować także zawody pływackie, aby promować tę umiejętność wśród dzieci" – powiedziała Filek-Marszałek.

W latach 60. pojawili się kolejni bohaterowie: "Błękitny Rycerzyk" oraz kucharz Bartłomiej Bartolini herbu Zielona Pietruszka wraz z Wawelskim Smokiem i profesorem Gąbką, zaś w latach 70. – nowe seriale dla dzieci: "Miś Kudłatek", "Pampalini łowca zwierząt", "Przygody Myszki", "Kangurek Hip-Hop" i druga część przygód Baltazara Gąbki. Pierwszy w polskiej kinematografii pełnometrażowy film rysunkowy pt. "Wielka podróż Bolka i Lolka" w reżyserii Władysława Nehrebeckiego i Stanisława Dülza miał swoją premierę w 1977 r.

W latach 80. zrealizowano nowe serie filmowe – "Lis Leon", "Marceli Szpak dziwi się światu" i "Podróże kapitana Klipera". W 1986 r. premierę miał pełnometrażowy film pt. "Porwanie w Tiutiurlistanie" Zdzisława Kudły i Franciszka Pytera. Z kolei w latach 90. realizowane były serie: "Cywilizacja", "Podróże do bajek", "Bajki pana Bałagana", "Karrypel kontra Groszki", "Szkoła Mędrców" i "Między nami bocianami".

W 2015 r. – decyzją Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego – studio zostało przekształcone w państwową instytucję kultury. Dzięki wsparciu MKiDN Studio Filmów Rysunkowych realizuje nową inwestycję – Interaktywne Centrum Bajki i Animacji.

Pierwszy etap budowy Interaktywnego Centrum Bajki i Animacji obejmował sfinansowany przez MKiDN remont siedziby wytwórni w zabytkowej Willi Juliusza Rotha z 1888 r., która od początku lat 50. XX wieku jest siedzibą bielskiego Studia. Drugi etap prac, dofinansowany z tzw. funduszy norweskich, zakłada powstanie Interaktywnego Centrum Bajki i Animacji. Zabytkową Willę Rotha z końca XIX w. z nowoczesnym gmachem Centrum Bajki połączy szklany łącznik. Szacowany całkowity koszt projektu to prawie 33 mln.

Aktualnie w Studiu przygotowywane są trzy produkcje animowane. To dwa seriale: "Bystre oczka" oraz "Warzywne biuro śledcze", a także pełnometrażowy "Husarz".

« 1 »
oceń artykuł Pobieranie..