Rosną w lasach, w parkach, w ogrodach botanicznych, ale także w przydomowych ogródkach i przy drodze do szkoły. Chronią od hałasu i dają odpoczynek w swoim cieniu. Pień i korona to ich najważniejsze cechy.
fot. EAST NEWS/PAUL VAN GAALEN
Drzewa są podstawą istnienia lasów, gdzie żyje wiele innych roślin i większość zwierząt. Dzięki drzewom utrzymującym odpowiednią wilgotność powietrza, klimat Ziemi jest mniej zmienny, a ich korzenie umacniają glebę zabezpieczając ją przed spłukiwaniem przez deszcz i rozwiewaniem przez wiatr. Pnie drzew, czyli zdrewniałe łodygi, każdego roku rosną na długość i na grubość. Najlepiej widać to u drzew iglastych wytwarzających w większości regularne pierścienie przyrostu rocznego. Dzięki temu łatwo policzyć ile lat ma ścięte drzewo. Korony drzew natomiast mają charakterystyczny pokrój, czyli kształt. Jedne drzewa są niskie i rozłożyste, inne wysokie i smukłe. Pokrój drzew tego samego gatunku zmienia się zależnie od miejsca, w jakim rosną. Inaczej będzie wyglądać świerk rosnący w gęstym lesie, a inaczej ten, który ma wokół siebie dużo wolnej przestrzeni.
Drzewa rosnące w lesie starają się zdobyć jak najwięcej promieni słonecznych, dlatego pną się do góry. Ich pnie są proste i długie, a wąskie korony zaczynają się na dużej wysokości. Do drzew rosnących samotnie światło dociera ze wszystkich stron, dlatego ich pnie są krótkie i grube, a gałęzie wyrastają nisko z pnia, tworząc szeroką i dużą koronę.
Kora pokrywająca pnie i gałęzie drzew zabezpiecza je przed różnym i niebezpieczeństwami. Korzenie natomiast utrzymują drzewo w ziemi. Są odpowiedzialne za zaopatrzenie drzewa w wodę i inne składniki pokarmowe. Najważniejszym elementem drzew są liście lub igły. Bez nich niemożliwe byłoby życie drzewa i... człowieka. Zielony barwnik liści i igieł, nazywany chlorofilem, powoduje, że z pomocą promieni słonecznych drzewa zamieniają wodę i dwutlenek węgla na pokarm dla siebie i tlen do oddychania dla wszystkich żywych istot.
Drzewa wykorzystywane są przez człowieka do produkcji papieru, mebli czy w budownictwie. W niektórych miejscach na świecie drewno jest jedynym źródłem ciepła. Z różnych części drzew produkuje się również lekarstwa, a nawet farby. W książce „Jakie to drzewo?” przedstawiono 50 drzew występujących najczęściej w Polsce. Podzielono je na trzy grupy według najważniejszych cech ich budowy: miłorzębowe, liściaste i iglaste.
Miłorząb dwuklapowy
MIŁORZĄB DWUKLAPOWY osiąga 30 m wysokości; może żyć nawet do 2000 lat. Nazywany jest żywą skamieliną, ponieważ to jedyny przedstawiciel rodziny, która swój najlepszy czas przeżywała około 100 mln lat temu.
Jego liście wyglądają jak małe wachlarzyki na długich ogonkach. Pomimo takiego wyglądu liści i tego, że zrzuca je na zimę, miłorząb jest bliżej spokrewniony z drzewami iglastymi niż z liściastymi. Miłorząb pochodzi z Chin.
Najlepiej rośnie w miejscach słonecznych. Jest odporny na mróz i zanieczyszczenia powietrza. Rośnie powoli, ale ma ogromną siłę życiową i odrasta po ścięciu, dlatego nadaje się na żywopłoty.
Czy wiesz?
Jeden z największych miłorzębów w Polsce ma prawie 200 lat. Rośnie w Ogrodzie Botanicznym w Warszawie. Miłorząb nie wykształca owoców, chociaż to, co można zobaczyć w październiku na niektórych okazach, przypomina żółtą śliwkę.
Jest to nasienie w kształcie pestki otoczone mięsistą osnówką, która, gdy dojrzeje, bardzo brzydko pachnie. Prażone lub gotowane nasiona miłorzębu są chińskim przysmakiem.
Daglezja zielona
DAGLEZJA ZIELONA osiąga 50 m wysokości; żyje kilkaset lat. Nazywana jest też jedlicą Douglasa. Ma długie i miękkie igły, które żyją około 6 lat. Później igły opadają, a na ich miejsce wyrastają nowe. Bardzo charakterystyczne są jakby wąsate szyszki daglezji.
Spomiędzy łusek na s iennych wystają łuski wspierające, z a końc zone 3 języczkami.
Daglezja rośnie naturalnie u wybrzeży Pacyfi ku, w Ameryce Północnej i Południowej. Obok sekwoi jest tam najwyższym drzewem.
Może mieć nawet 100 m. W Europie nie osiąga jednak tak imponującej wysokości.
W Polsce jest raczej drzewem ozdobnym, dlatego rośnie przede wszystkim w parkach.
Czy wiesz?
Daglezja ma charakterystyczne, długie i spiczaste pączki. Natomiast igły są mięciutkie. Jeśli rozetrze się je w palcach, wokół unosi się zapach pomarańczy.
...Dziękuję za wszystko w imieniu też innych" w: Obuchem w głowę czyli nasze spotkanie z Matką Teresą