Rozmowa z Moniką Konkel, z działu edukacji szkolnej Stacji Morskiej Instytutu Oceanografii Uniwersytetu Gdańskiego w Helu
„Mały Gość”: Czy to prawda, że foki są inteligentne?
Monika Konkel: – Bardzo inteligentne. W naszym fokarium każda foka ma swój znaczek. Rozpoznaje jego kolor i kształt. Dzięki temu możemy przedstawiać foki ludziom. Na przykład foka podpływająca do niebieskiego trójkąta to Ewa, a do żółtego kwadratu – Bubas. Przy pomocy znaczka możemy je też przeprowadzać z miejsca na miejsce. A jeśli chcemy zważyć fokę, to ona wędruje za swoim znaczkiem i sama wchodzi na wagę.
Jak długo foka musi się tego uczyć?
– Szkolenie trwa kilka miesięcy. Na początku pokazuje się foce znaczek. Kiedy dotknie go nosem, w nagrodę dostaje rybę.
Ile ważą foki?
– Młode po urodzeniu ważą ok. 15 kg, a po trzech tygodniach ich waga dochodzi już do ok. 70 kg. Maluchy przybierają nawet 3 kg na dobę! Wyglądają jak okrągłe tłuste kulki z króciutkimi płetwami, które turlają się na brzuszkach. Ich mama waży ok. 200 kg, a tata nawet o 100 kg więcej.
Długo zostają z mamą?
– Trzytygodniowa foka zaczyna już samodzielne życie. My, zanim wypuścimy młode do morza, wpuszczamy im żywe ryby do basenu. Tak sprawdzamy, czy sobie poradzą na wolności. Ile lat żyją? – Na wolności ok. 25 lat, a w ośrodku hodowlanym dożywają nawet czterdziestki.
Czy foki potrafią klaskać płetwami jak w cyrku?
– Foka ma za krótkie płetwy, by klaskać. Tylne płetwy też mają krótkie, więc nie potrafią unieść się w górę. W cyrkach występują uchatki, spokrewnione z fokami.
Co zrobić, jeśli na plaży zobaczymy fokę?
– Nie wolno podchodzić zbyt blisko, bo to duże, drapieżne zwierzę, z ostrymi zębami. Poza tym foka na brzegu odpoczywa i nie wolno jej przeszkadzać. Wystarczy stanąć na odległość pięciu metrów, aby zrobić zdjęcie.
A jeśli jest chora?
– Przy naszym fokarium działa foczy szpitalik. Gdy na przykład ktoś widzi na plaży ranną fokę albo zauważy, że zwykle płochliwa foka nie ucieka, to trzeba ją zabrać i leczyć. W naszym szpitaliku jest mały basen, stół operacyjny, lekarstwa. Trafiają tam też małe foki, które straciły kontakt ze swoją mamą i potrzebują naszej pomocy.
Na co chorują foki?
– Na przykład Bubas jest teraz oddzielony od reszty stada, bo ma infekcję oka. Agata miała zapalenie uszu. To naturalne u fok. W wodzie są różne wirusy i bakterie. Tak jak u ludzi, wszystko zależy od organizmu. Dlatego trzeba sprawdzać, czy mają zdrowe uszy, oczy, płetwy.
Co najbardziej zagraża fokom?
– Oprócz zanieczyszczeń, najbardziej niebezpieczne dla nich są rybackie sieci. Mimo to foki do nich wpływają, bo tam ryba jest podana jak na półmisku. A to ich ulubiony przysmak. Dziennie potrafią zjeść nawet 11 kilo śledzi.
...Dziękuję za wszystko w imieniu też innych" w: Obuchem w głowę czyli nasze spotkanie z Matką Teresą