Zakon cystersów, założony w roku 1098 przez św. Roberta z Molesmes, odegrał wyjątkową rolę w rozwoju średniowiecznej Europy. Gdy niecałe sto lat po zatwierdzeniu zakonu cystersi pojawili się Polsce, w krótkim czasie gospodarka ruszyła do przodu, a państwo Piastów nawiązało liczne kontakty z Europą Zachodnią. Rada Europy doceniła to, co zakonnicy w biało-czarnych habitach przez wieki robili dla chrześcijańskiej Europy, i w 1990 roku zadecydowała, że zostanie wytyczony Europejski Szlak Cysterski. Podróż tym szlakiem to nie tylko zwiedzanie zabytków, ale i pielgrzymka po dawnych oraz czynnych opactwach i klasztorach cysterskich. Europejski Szlak Cysterski zaczyna się w Portugalii i biegnie aż do Polski, gdzie ma cztery tak zwane pętle.