Polka bez zarzutu

– Księżno, czy tak należy zwracać się do Księżnej?
– Po tacie powinnam być arcyksiężniczką, ale rodzice powiedzieli, że nie. Więc w domu byłam panną Krysią, a teraz jestem panią Krysią, bo jestem starą panią.

– W takim razie zamiast księżno powiem pani Krystyno. Jak Pani, pochodząca z jednego z największych rodów europejskich, znalazła się w Polsce?
– Habsburgowie mają cztery linie: cesarską, toskańską, śląsko-cieszyńską, czyli polską i węgierską. Mój dziadek, który pochodził z linii polskiej, dostał dobra żywieckie. Dziadziowi i babci bardzo spodobało się w Polsce, polubili mieszkańców Żywca. Dziadek nauczył się mówić po polsku, ale chyba nie za dobrze, bo czytałam listy, które pisał i postawiłabym mu stopień niedostateczny. Tyle tam błędów było.

– A mama? Była przecież Szwedką.
– Tak, była Szwedką, ale bardzo pielęgnowała polskość i szanowała Polaków.Stąd ta wielka moja miłość. Widać ziarno padło na urodzajną glebę, bo ja zawsze byłam wielką patriotką. Moim ulubionym bohaterem był Tadeusz Kościuszko i wszystko co polskie. Niemieckiego nauczyłam się dopiero w gimnazjum!

– Nie lubiła Pani niemieckiego?
– Niemiec zawsze był dla nas wrogiem.Najważniejsza była wierność Polsce i Kościołowi. W czasie II wojny światowej ojciec siedział 2,5 roku w więzieniu w Cieszynie. Bez wyroku, w pojedynczej celi. Podpisz volkslistę, mówili,to cię wypuścimy.

– Podpisał?
– A gdzie tam! Jestem oficerem polskim, powtarzał, i nim pozostanę.

– Tak kochaliście Polskę, a jednak wyjechaliście stąd.
– Po II wojnie światowej początkowo było dobrze w Polsce, ale potem nastały stalinowskie czasy i było coraz gorzej.W końcu, w 1951 roku, postanowiliśmy wyjechać. Ojciec był już wtedy bardzo ciężko chory. Leczył się w Szwecji.

– Czy nie żal było Pani opuszczać Polski?
– Dla mnie to była czarna rozpacz. Wiedziałam, że nie ma powrotu. Miałam wtedy 28 lat. Władze komunistyczne wszystko nam zabrały. Nie mieliśmy niczego. Nie było z czego żyć. Straciliśmy wszystko. Musiałam przerwać studia medyczne, a siostra gimnazjum. Do pudełka zabrałam ziemię polską, ale pudełko po drodze gdzieś się rozleciało.

– Nie mieliście kłopotu z wyjazdem?
– Przyjechałyśmy na lotnisko Okęcie. Bezpieka stała i sprawdzała wszystko. Sprawdzili walizkę matki – była w porządku, siostry też. Gdy funkcjonariusz doszedł do mojej tekturowej walizki, otwarł ją i wyciągnął dużą pomarańczową kopertę. – Skoro ma zamiar wrócić do kraju, dlaczego zabiera swoje dokumenty?! – zapytał ostro. Zrobiłam się czerwona jak burak. Wiedziałam przecież, że nie wrócę. On zaczął krzyczeć i nakazał rewizję osobistą. Metryka chrztu, bierzmowania, świadectwa szkolne – wszystko zabrał. Straszne uczucie. Na szczęście przez ambasadę szwedzką dokumenty do mnie dotarły.