Czapki z głów, lecą orły

  fot. MAREK PIEKARA Domownicy i pechowcy
Z tym atakującym orłem to oczywiście żart, ale z niespodziankami już nie. To chyba jedyne miejsce w Polsce, gdzie orła można zobaczyć na wyciągnięcie ręki. Albo skrzydła. Oprócz orłów są inne, rzadko spotykane ptaki: kania ruda, raróg, jastrząb gołębiarz lub jastrząb harrisa. Temu ostatniemu zimą trzeba dogrzewać klatkę, bo pochodzi z nieco cieplejszego klimatu Ameryki Południowej Prócz ptaków hodowanych w Parku można spotkać pechowców po przebytych nieszczęśliwych wypadkach. Jest na przykład krogulec, który wpadł do szklarni i tak sobie uszkodził skrzydła, że został skazany na dożywotnie chodzenie. Na wolności zginąłby z głodu, bo nie umiałby nic upolować. Inne ptaki miewają więcej szczęścia. Po kuracji wracają do dzikiego życia. Jest z tym pewien problem. Drapieżcy to w większości chronione gatunki. Każdy pobyt ptaka wymaga więc zgody ministra ochrony środowiska. Zezwolenia takie są w każdym wypadku załatwiane, choć czasem zdarza się i tak, że w momencie, gdy wszystkie formalności wreszcie zostaną zakończone, ptak już dawno lata na wolności.

Bliskie spotkanie
Pokazy lotów odbywają się przez cały rok. Wiosną, latem, jesienią i zimą. Dzieje się tak nie tylko ze względu na turystów. Wszystkie ptaki powinny codziennie latać. I tak się dzieje, przynajmniej z tymi, które prowadzą dzienny tryb życia. Gorzej jest z ptakami nocnymi. Te trzeba przyuczać do latania w dzień. Normalnie sowa lata w nocy, jednak wtedy nie za dobrze ją widać, więc cóż to za atrakcja dla turystów. I w dodatku łatwo może uciec, a wtedy szukaj sowy w lesie. Ptaki w akcji można zobaczyć kilka razy dziennie. Prezentacja obejmuje kilka gatunków, opis ich zachowań i wyglądu . Jednak nie ma to nic wspólnego z nudną lekcją. Tu, jeżeli sokolnik mówi, że kania ruda ma rozwidlony ogon, widać to od razu, w momencie, gdy owa kania przylatuje na rękawicę, po drodze niemal muskając skrzydłami głowy widzów. Drapieżcy są przygotowywani do pokazów od małego. To ich praca. Oprócz Parku można je spotkać na lotniskach, gdzie płoszą ptaki, które mogłyby przeszkadzać samolotom. Spotyka się także ptaki myśliwskie. Nauka „zawodu” trwa od kilku tygodni do kilku miesięcy. To czy będą dobrze współpracować z człowiekiem, zależy od ich charakteru. Jednak kiedy już się nauczą – wtedy powstaje niepowtarzalna szansa zobaczenia z bliska, jak orzeł poluje i jak lata, oraz sprawdzenia, czy naprawdę ma krzywy dziób.

Przynieś czapkę!
W Ustroniu ptakami zajmuje się dwóch sokolników. To bardzo rzadko spotykane w Polsce zajęcie, W całym kraju jest ich zaledwie 120. Od samego początku pracuje w Parku Emil Straszewski. Sokolnikiem jest od 12 lat. Z tymi szlachetnymi ptakami spotkał się jeszcze w szkole, bo z wykształcenia jest leśnikiem. – Sokolnictwo to wymagająca i trudna praca, jednak daje wiele satysfakcji i niespotykanych gdzie indziej wrażeń – mówi. – To obserwacja ptaka podczas lotu i polowania, ale także nieprzespane noce, spędzone pod drzewem, na którym siedzi zwierzak, który postanowił jednak na razie nie wracać do swego pana. Drugi sokolnik, Tomasz Zawadzek, także jest leśnikiem. Od 10 lat pracuje z sokołami, jednak w Parku dopiero od roku. Już jednak zdążył mieć kilka śmiesznych przygód. Raz sokół porwał mu czapkę i poleciał za ogrodzenie, by tam zjeść ją w spokoju. Na sygnał jednak wrócił, przynosząc czapkę. Tak naprawdę, było to dziełem przypadku. Czapka zaplątała się w szpony i tylko dlatego dotarła z powrotem do właściciela. Wyglądało to na aport, jednak ptaki nie nawiązują takich więzów z człowiekiem jak psy. Uczą się raczej wyglądu – istotna jest na przykład czapka albo torba. Gdy któregoś z tych elementów zabraknie – ptak nie przyleci.