Prezydent - najwyższy przedstawiciel RP, który stoi na straży bezpieczeństwa i suwerenności państwa - zarabia około 20 tys. zł brutto i formalnie nie przysługuje mu urlop, ma do dyspozycji Pałac Prezydencki i Belweder oraz kilka rezydencji.

W Polsce prezydent obejmuje urząd po złożeniu przysięgi przed Zgromadzeniem Narodowym, co powoduje, że swojej funkcji nie sprawuje w oparciu o żadną umowę o pracę, a jego wyboru nie można utożsamiać z nawiązaniem stosunku pracy (umowa o pracę, powołanie, mianowanie, wybór). W praktyce oznacza to, że formalnie głowie państwa nie przysługuje np. urlop. Jednak zwyczajowo prezydent udaje się na wypoczynek zimą oraz w sierpniu, kiedy trwają wakacje parlamentarne.

Prezydent jest wybierany w wyborach powszechnych na pięcioletnią kadencję. Urząd może pełnić najwyżej przez dwie kadencje.

Polski prezydent nie ma wprawdzie tak dużej władzy wykonawczej, jak np. prezydenci Francji czy USA, ale może wpływać na politykę rządu czy działania parlamentu.

Prezydent powołuje premiera i rząd. Powołuje też sędziów, w tym pierwszego prezesa Sądu Najwyższego i prezesa Trybunału Konstytucyjnego. Może również stosować prawo łaski wobec wszystkich, oprócz tych, którzy zostali skazani przez Trybunał Stanu.

Prezydent kształtuje polską politykę zagraniczną. M.in. ratyfikuje i wypowiada umowy międzynarodowe, mianuje i odwołuje ambasadorów w innych państwach i przy organizacjach międzynarodowych.
Głowa państwa jest najwyższym zwierzchnikiem sił zbrojnych. Mianuje szefa Sztabu Generalnego i innych dowódców, nadaje stopnie wojskowe. W czasie pokoju sprawuje pieczę nad wojskiem za pośrednictwem ministra obrony narodowej, zaś na czas wojny - mianuje Naczelnego Dowódcę Sił Zbrojnych.
To właśnie prezydent, na wniosek premiera, w razie bezpośredniego, zewnętrznego zagrożenia, zarządza powszechną lub częściową mobilizację i użycie sił zbrojnych do obrony RP.
Prezydent nadaje obywatelstwo polskie i wyraża zgodę na zrzeczenie się go. Szef państwa nadaje też ordery i odznaczenia.


Siedziba prezydenta mieści w Pałacu Prezydenckim przy Krakowskim Przedmieściu w Warszawie; prezydenckiej kancelarii - przy ul. Wiejskiej, tuż obok Sejmu. Z kolei Biuro Bezpieczeństwa Narodowego mieści się w nowoczesnym biurowcu na tyłach Pałacu Prezydenckiego.
Kolejni prezydenci mieszkają w mieszczącym się przy Trakcie Królewskim Pałacu Prezydenckim od 1994 r., kiedy to - ze swojej dotychczasowej siedziby w Belwederze - przeniósł się tam Lech Wałęsa. Drugą kondygnację pałacu zajmują prywatne apartamenty prezydenta i jego rodziny.
Jego tradycyjna nazwa to Pałac Namiestnikowski. Budynek powstał w XVII w. W 1818 r. Pałac został sprzedany na potrzeby Królestwa Polskiego z przeznaczeniem na siedzibę ówczesnego namiestnika, gen. Józefa Zajączka. W tym samym roku swój pierwszy koncert dał w tym miejscu ośmioletni wówczas Fryderyk.

W czasie Powstania Listopadowego w pałacu mieszkał gen. Józef Wybicki. W Sali Kolumnowej Pałacu w 1879 r. wystawiono po raz pierwszy w stolicy obraz Jana Matejki "Bitwa pod Grunwaldem".
Inna z warszawskich rezydencji - Belweder - to klasycystyczny pałac, który uzyskał swój obecny kształt w latach 1818-1822. W listopadzie 1918 roku w Belwederze zamieszkał Naczelnik Państwa marszałek Józef Piłsudski. Do 1926 roku pałac pełnił funkcję siedziby prezydentów - Gabriela Narutowicza i Stanisława Wojciechowskiego. Po "przewrocie majowym" do Belwederu powrócił Józef Piłsudski, który mieszkał w nim aż do swojej śmierci w 1935 roku.

Obecnie Belweder jest reprezentacyjną siedzibą, w której w czasie wizyt w Warszawie mieszkają ważni goście zagraniczni. W Belwederze są też ekspozycje poświęcone marszałkowi Józefowi Piłsudskiemu oraz historii Orderu Wojennego Virtuti Militari.

Głowa państwa - jak wynika ze strony internetowej Kancelarii Prezydenta - ma też do dyspozycji kilka rezydencji w Polsce.

Najbardziej znany opinii publicznej jest prezydencki ośrodek na Półwyspie Helskim. Tu prezydent może wypoczywać, tutaj też - w bardziej nieformalnej atmosferze - przyjmowani są zagraniczni goście. Na przykład Lech Kaczyński zaprosił do nadmorskiej rezydencji m.in. prezydenta USA Georga W. Busha czy kanclerz Niemiec Angelę Merkel.

Miejscem przyjmowania gości zagranicznych jest też Zamek Prezydenta w Wiśle. Został on zbudowany w latach 1929 - 1930 w miejscu spalonego drewnianego zameczku myśliwskiego Habsburgów z początków XX wieku. Był darem ludu śląskiego - powracającego po ponad 600 lat do Macierzy - dla prezydenta Ignacego Mościckiego i jego następców.

Zamek stał się ponownie rezydencją głowy państwa polskiego w 1945 roku. Po zniesieniu tego urzędu w 1952 r. przejęty został przez Urząd Rady Ministrów. Bywali w nim najwyżsi przedstawiciele władz, m.in. Józef Cyrankiewicz, Edward Ochab i Edward Gierek.

Do dyspozycji prezydenta są także dworek w Ciechocinku i rezydencja Lucień.