Złoto w sprayu pomoże w leczeniu

pap/as

|

PAP

publikacja 09.10.2025 08:30

Zawarte w sprayu do nosa nanocząsteczki złota pomagają dostarczyć leki do mózgu – informuje pismo „Advanced Materials”.

Złoto w sprayu pomoże w leczeniu Mirosław Jarosz /Foto Gość

Badania nad nową metodą dostarczania leków do mózgu przeprowadzili włoscy naukowcy z Universita Cattolica del Sacro Cuore/Fondazione Policlinico Universitario A. Gemelli IRCCS w Rzymie we współpracy z Uniwersytetem w Salerno. Chodzi o podawane w formie aerozolu do nosa maleńkie cząsteczki złota, które działają jak nośniki, pozwalające lekowi dotrzeć wprost do mózgu.

Zdaniem autorów badania podawane donosowo nanocząsteczki złota mogłyby znaleźć zastosowanie na przykład w leczeniu zaburzeń psychicznych i chorób neurodegeneracyjnych. Metoda została już opatentowana.

Na razie zastosowano nanocząsteczki złota wzbogacone litem. Lit jest już stosowany klinicznie w leczeniu zespołu maniakalno-depresyjnego, ale w postaci doustnej nie jest wolny od skutków ubocznych.

Badania wykazały, że możliwe jest bezpośrednie hamowanie aktywności enzymu (kinazy syntazy glikogenu 3 beta, GSK-3ß) odgrywającego kluczową rolę w rozwoju chorób neurodegeneracyjnych i zakaźnych mózgu. Można tego dokonać bezpośrednio w mózgu, podając donosowo lit z pomocą złotych nanocząsteczek.

Udało się osiągnąć takie same efekty, jak przy użyciu doustnie podawanego litu, ale przy znacznie niższych stężeniach tego jonu i ukierunkowaniu go bezpośrednio na mózg, zmniejszając w ten sposób ryzyko działań niepożądanych.

GSK-3ß to enzym niezbędny do wielu funkcji komórkowych. Nieprawidłowa aktywacja tego enzymu może powodować niewłaściwe funkcjonowanie białek docelowych i sprzyjać wystąpieniu różnych chorób. W przypadku chorób neurodegeneracyjnych, takich jak choroba Alzheimera, lub zaburzeń neuropsychiatrycznych, takich jak choroba afektywna dwubiegunowa, obserwuje się nadmierną aktywację enzymu GSK-3ß. Kontrolowanie aktywacji tego enzymu w określonych obszarach mózgu mogłoby zatem przeciwdziałać wystąpieniu tych chorób.

Podczas badań na zwierzętach udało się - dzięki zastosowaniu złotych nanocząsteczek - zahamować aktywność enzymu GSK-3ß w hipokampie i przywrócić pamięć zaburzoną w eksperymentalnym modelu choroby Alzheimera, bez wystąpienia działań niepożądanych.