Rudzielce

Można ją spotkać wśród kolorowych jesiennych liści. Jest ruda, szybka jak błyskawica, zgrabnie wspina się po drzewach.

Na gorącym uczynku Maluchy lisa pospolitego wybrały się na łąkę, by poćwiczyć zapasy. Udawana walka lisich braci przygotowuje je do dorosłego życia. Patrząc na zaciekawione i sympatyczne pyski lisków, trudno uwierzyć, że w bajkach zawsze symbolizują fałsz, spryt, złodziejstwo czy obłudę. Złośliwy lis – tak chyba nazwali go niezadowoleni rolnicy, którym od wieków lisy podbierały kury.
Zeren Gu /Solent News/Photo Agency/East News

Wiewiórki zazwyczaj bywają bardzo ostrożne i płochliwe. Są jednak takie miejsca, jak na przykład park Łazienkowski w Warszawie, gdzie wiewiórek jest tyle, że w poszukiwaniu smakołyków z ufnością podchodzą do wyciągniętej w ich stronę ręki.

W Anglii wiewiórki są… szare, choć nie zawsze tak było.

Szara inwazja

Do rodziny wiewiórkowatych w Polsce oprócz wiewiórki pospolitej należą też suseł i świstak. Na świecie natomiast jest ponad 20 podgatunków wiewiórki pospolitej. U nas rudy gryzoń nie zawsze jest... rudy. Ciemne, prawie czarne wiewiórki można spotkać na terenach górskich, a zdarza się i tak, że w jednym miocie maluchy mają barwy bardzo jasne i bardzo ciemne. Wiewiórki w Polsce są częściowo pod ochroną, ale to nie człowiek jest ich największym zagrożeniem. Europejskie rude wiewiórki mogą zniknąć przez wiewiórki szare. Wiewiórka szara pojawiła się w Anglii w 1889 roku i we Włoszech po II wojnie światowej, a to doprowadziło bardzo szybko do pomniejszenia ilości rudych kuzynów. Obecnie na jedną wiewiórkę rudą w Anglii przypada ponad 60 szarych.

Na razie resztę Europy przed „szarą inwazją” bronią wody kanału La Manche i Alpy, które oddzielają Włochy.

Kuny ratowniczki

Szare wiewiórki są większe, silniejsze i przenoszą wirusa ospy wiewiórczej zabójczego dla rudych. Sprawia, że zmniejsza się ich aktywność i rudzielce stopniowo umierają. Szare szkodzą też całej przyrodzie. Wgryzają się w drzewa, niszczą korę i osłabiają rośliny. W Anglii doprowadziły nawet do tego, że ubyło ptaków, ponieważ wyjadały ich jaja i pisklęta.

Szare wiewiórki znajdują się na liście 100 najbardziej niszczycielskich gatunków Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody.

Na szczęście rude wiewiórki mają szansę odbić swoje tereny dzięki... kunom. Ponieważ są lżejsze, mogą uciekać na mniejsze gałęzie przed tym drapieżnikiem. Okazało się, że tam, gdzie pojawiły się kuny leśne, przybyło wiewiórek pospolitych, a ubyło szarych.

Kita jak koc

Wiewiórki mieszkają przeważnie w opuszczonych ptasich gniazdach albo wykorzystują dziuple w drzewach, czasem wysoko w koronach drzew budują własne gniazda, wyścielając je liśćmi, gałęziami i trawami. Te niewielkie stworzenia ważą zaledwie 300 gramów, a ich długość sięga 20 centymetrów. Drugie tyle ma puszysty ogon, który przydaje im podczas niesamowitych akrobacji wśród drzew. Rudzielec potrafi skoczyć nawet na odległość 6 metrów. Zimą, puszystą kitą wiewiórka może okryć się jak kocem.

Wiewiórki przepadają za nasionami, żołędziami, grzybami, orzechami, owocami i owadami. Zdarza się, że spijają żywicę z drzew. Przed zimą chowają jedzenie w przeróżnych kryjówkach w pobliżu gniazda, a potem często zapominają, gdzie schowały swoje zapasy. Ale dzięki temu z żołędzi czy nasion szyszek wyrastają nowe drzewa. Można więc śmiało powiedzieć, że wiewiórki sadzą drzewa.

Zimą można wspomóc te sympatyczne gryzonie, wystawiając dla nich na zewnątrz trochę smakołyków, orzechów czy szyszek. Lepiej jednak nie głaskać sympatycznych maluchów, bo mogą roznosić wściekliznę.