Listopad, kiedy świętujemy odzyskanie niepodległości, to idealny czas, by poznać miejsce, gdzie zapadają najważniejsze dla naszego kraju decyzje.

Sejm i sejmiki

Pierwszy dwuizbowy sejm walny zwołał król Kazimierz Jagiellończyk w 1468 roku w Piotrkowie, dlatego dziś miasto to nosi nazwę Piotrków Trybunalski. Brali w nim udział posłowie szlacheccy wybrani na sejmikach prowincjonalnych. W następnych wiekach poza sejmem, który odbywał się co dwa lata (ordynaryjnym, czyli zwyczajnym), były też sejmy nadzwyczajne: konwokacyjny – zwoływany przez prymasa po śmierci króla albo elekcyjny, by wybrać nowego władcę. Od 1505 roku, gdy uchwalono konstytucję Nihil novi, najważniejsze decyzje w państwie mógł podejmować i zatwierdzać tylko sejm z jego trzema ówczesnymi stanami: posłami, senatorami i królem. W latach 1788–1792 obradował tak zwany Sejm Wielki. Jego dziełem była słynna Konstytucja 3 maja. W odrodzonej Rzeczypospolitej do 1935 roku najwyższa władza spoczywała w rękach sejmu, ale na mocy konstytucji kwietniowej większe uprawnienia uzyskał prezydent. W czasach PRL istniał sejm jednoizbowy, jednak w rzeczywistości był tylko dekoracją dla rządów komunistycznych.

Wolne wybory

Dopiero w 1991 roku odbyły się całkowicie wolne wybory. Dziś sejm jest najwyższą władzą ustawodawczą w państwie. Składa się z dwóch izb – Sejmu i Senatu. Liczy 460 posłów i 100 senatorów wybieranych w wyborach powszechnych, równych, bezpośrednich, proporcjonalnych i w głosowaniu tajnym. Aby zostać posłem, trzeba ukończyć 21 lat, a senatorem – 30 lat. Obecną siedzibę parlamentu przy ulicy Wiejskiej, Górnośląskiej i Maszyńskiego zaczęto budować w 1918 roku. Kiedyś, jeszcze przed I wojną światową, działała tu antypolska żeńska szkoła średnia: Instytut Aleksandryjsko-Maryjski Wychowania Panien. W czasie II wojny Niemcy zniszczyli budynki, a salę posiedzeń spalili. Odbudowano ją w dziesięć miesięcy. Rozbudowa cały czas trwa. Cztery lata temu oddano do użytku budynek komisji sejmowych. No to idziemy zwiedzać centrum naszego państwa. Przepustki, kontrola pirotechniczna i możemy wchodzić do Sejmu. Naszym przewodnikiem jest pani Emilia Benedykcińska z Kancelarii Sejmu.