Wielkopostny szok

Gabriela Szulik

publikacja 17.03.2022 11:29

Przed Bożym Narodzeniem – Adwent. Przed Wielkanocą – Wielki Post. A co przed Wielkim Postem?

Wielkopostny szok Agata Bruchwald /Foto Gość

Odpowiedź jest prosta: karnawał. Zimowe bale – często przebierańców – i radosna zabawa od Trzech Króli do wtorku przed Środą Popielcową. Czasem krócej, czasem dłużej, w zależności od tego, kiedy wypada Niedziela Wielkanocna. W tym roku będzie to dopiero 17 kwietnia. Od Środy Popielcowej (2 marca) zacznie się 40-dniowy Wielki Post. Trudno wejść w ten okres z marszu, wprost z naszego szybkiego życia. To może być prawdziwy szok. Dawniej w Wielki Post wchodziło się stopniowo: kolejne trzy niedziele przed Środą Popielcową przypominały, że czas zabawy się kończy, że idzie czas pokuty, że zaczęło się przedpoście. Warto się do Wielkiego Postu przygotować, zrobić sobie swoje własne przedpoście. Właśnie teraz, kiedy czytacie ten tekst. Pomyślcie, jak dobrze przeżyć czas pokuty, z czego zrezygnować, w czym się poprawić, co w sobie zmienić. „Jak powinnam zachowywać się w Wielkim Poście, jak pracować nad sobą?” – napisała kiedyś do redakcji „Małego Gościa” 15-letnia czytelniczka. Takie pytanie stawia sobie chyba każdy, kto chce dobrze ten czas przeżyć. Jak przeżyć? Po swojemu, bo każdy potrzebuje czegoś innego. Jeden chciałby częściej czytać Biblię, inny więcej się modlić, a jeszcze inny zmienić coś w swoim zachowaniu – czy to w domu, czy w szkole. Może powinien na przykład systematycznie się uczyć, a nie marnować czas. Bo Wielki Post to zmiany. Czas nawracania, zawracania, prostowania swojego życia. Tak, żeby być bliżej Pana Boga i ludzi. Wielki Post to ważny czas. Nawet w nazwie ma słowo „wielki”. Trzeba zrobić wszystko, by odsunąć się od grzechu, by wrócić do Jezusa i cieszyć się Jego zmartwychwstaniem. A zacząć trzeba już teraz. Przed Wielkim Postem.

Nabożeństwa wielkopostne Droga Krzyżowa

Już w starożytności istniał zwyczaj odwiedzania miejsc w Jerozolimie związanych z męką i śmiercią Jezusa Chrystusa. W ciągu wielu wieków zmieniała się ich liczba i dopiero w XIV w. zaczęto ustalać ich kolejność. Od XVIII wieku nabożeństwo Drogi Krzyżowej ma czternaście stacji. Historycznie uzasadnienie ma dziewięć z nich: I. Skazanie na śmierć; II. Przyjęcie krzyża; V. Pomoc Szymona z Cyreny; VIII. Spotkanie z niewiastami; X. Zdjęcie szat z Jezusa; XI. Przybicie Jezusa do krzyża; XII. Śmierć Pana Jezusa na krzyżu; XIII. Zdjęcie ciała Jezusa z krzyża; XIV. Złożenie do grobu. Inne powstały na podstawie przekazywanej tradycji. Pielgrzymi odwiedzający Ziemię Świętą chcieli w swoich parafiach odtworzyć to, co przeżywali w miejscach męki Zbawiciela. W Europie od XV wieku zaczęto wznosić obiekty zwane kalwariami. Pierwsza w Polsce powstała w Kalwarii Zebrzydowskiej. Potem pojawiły się kolejne kaplice stacyjne w Wambierzycach, kalwarie: Pacławska, Wejherowska, Pakoska, Panewnicka, na Górze Świętej Anny i w Licheniu.

Gorzkie Żale

Trudno sobie dziś wyobrazić Wielki Post bez tego nabożeństwa. Pierwsze odprawiono 13 marca 1707 r. w kościele Świętego Krzyża w Warszawie. Od początku chętnie uczestniczyli w nich mieszkańcy stolicy. Zresztą z zapisków parafii wynika, że to wierni chcieli takiego nabożeństwa o męce Pańskiej. Podczas niego odśpiewywano następujące po sobie trzy części, słuchano kazania, a nawet organizowano procesję eucharystyczną i adorowano relikwie krzyża. Nabożeństwo Gorzkich Żali szybko rozpowszechniło się w całej Polsce. W kolejne niedziele Wielkiego Postu śpiewa się jedną z trzech części. Rozpoczyna się tzw. pobudką, potem śpiewa się hymn o męce Pańskiej i lamentacje, odpowiadające trzem psalmom, które wyrażają ból duszy z powodu męki Zbawiciela i rozmowę duszy z Matką Bolesną. Na koniec śpiewa się „Któryś za nas cierpiał rany”. Gorzkie Żale to zwyczaj typowo polski, nasz sposób na przeżywanie Wielkiego Postu

Nie zmarnuj Wielkiego Postu

Wybierz coś dla siebie: ☻ Nie zapominaj o modlitwie. Pan Bóg zawsze na Ciebie czeka. ☻ Zrezygnuj z czegoś, co bardzo lubisz, co Ci zasłania Pana Boga – przynajmniej w każdy piątek. ☻ Bądź cierpliwy dla innych. ☻ Pomódl się za kogoś, kto Cię denerwuje, kogo nie lubisz. ☻ Odmawiaj Koronkę do Bożego Miłosierdzia. ☻ Pamiętaj, że Jezus jest z Tobą zawsze. ☻ Nie trać nadziei, gdy jest Ci trudno. ☻ Staraj się w innych widzieć dobro. ☻ Nie marnuj czasu. ☻ Pamiętaj: najpierw obowiązek, potem przyjemność. ☻ Na koniec dnia zrób rachunek sumienia. ☻ Połóż Pismo Święte na biurku i przeczytaj codziennie choć trzy zdania. ☻ W piątki uczestnicz w Drodze Krzyżowej. ☻ Idź na Gorzkie Żale. ☻ Obejrzyj jakiś film religijny (np. „Christiada”, „Niebo istnieje naprawdę”). ☻ Bez przypominania pomóż w czymś w domu. ☻ Podaruj innym dobre słowo, uśmiech, czas.

Dostępna jest część treści. Chcesz więcej? Zaloguj się i rozpocznij subskrypcję.
Kup wydanie papierowe lub najnowsze e-wydanie.