Bezszelestny łowca

Włodzimierz Stachoń

publikacja 17.03.2022 11:29

Gdy pomiędzy drzewami pojawia się jego okazała sylwetka, las zamiera. Leśne gryzonie i drobne ptaki śpiewające muszą się mieć na baczności.

Tkwiąc nieruchomo w dogodnym miejscu, puszczyk uralski wypatruje zdobyczy Tkwiąc nieruchomo w dogodnym miejscu, puszczyk uralski wypatruje zdobyczy
Włodzimierz Stachoń

Jak nazwa wskazuje, puszczyk uralski pochodzi z Uralu. To jedna z naszych największych sów. Zdarza się nawet, że niewiele mniejsze od uralskiego puszczyki zwyczajne padają łupem tego bezszelestnego łowcy. Jeszcze kilkanaście lat temu spotkania z tą piękną sową poza Karpatami należały do rzadkości. Obecnie jednak ptak ten nie jest ornitologiczną sensacją nawet w Beskidzie Niskim czy Bieszczadach. Gwoli ścisłości warto dodać, że nie jest łatwo zobaczyć puszczyka uralskiego, bo tereny, na których występuje, to rozległe, nierzadko trudno dostępne parki narodowe. Poza Karpatami puszczyka uralskiego można zobaczyć na Zamojszczyźnie, w Górach Świętokrzyskich i Kotlinie Sandomierskiej.

Na całe życie

W górach puszczyk przede wszystkim chowa się w buczynach. Gdy czasem wybiera lasy sosnowe (Puszcza Niepołomicka pod Krakowem, Lasy Wierzchosławicko-Radłowskie koło Tarnowa), najchętniej zasiedla wtedy drzewostany ze słabo rozwiniętym podszytem. Ma to związek m.in. ze zdobywaniem pokarmu. Ta okazała sowa potrzebuje do niego łatwego dostępu z dna lasu.

W gospodarczym lesie

W lesie puszczyki uralskie często przesiadują tuż przy leśnych drogach, co bardzo ułatwia ich obserwację. Na niewielkiej wysokości pilnują granic swojego rewiru, a także wypatrują w ten sposób gryzoni, które, gdy próbują przedostać się na drugą stronę leśnych dróg, stają się łatwym łupem bezszelestnego, skrzydlatego łowcy. Ptaki te łączą się w pary na całe życie. Gniazda najchętniej zakładają w dużych dziuplach, nierzadko w wiatrołomach, coraz częściej także w starych gniazdach myszołowa albo jastrzębia. Pewnie dlatego, że zbyt mało jest odpowiednich dziupli naturalnych. Czasem domostwem puszczyka uralskiego są stare, opuszczone ambony myśliwskie. Zdarza się, że lęgi zlokalizowane są praktycznie na ziemi, w pniu drzewa z ubytkiem u nasady.

Puszczyk z puszczykową

Okres lęgowy u puszczyków trwa od lutego do maja. Puszczykowa składa 3–4 jaja w odstępach dwu-, trzydniowych i wysiaduje je przez ok. 29 dni, licząc od zniesienia pierwszego. W tym czasie puszczyk dba, by nie zabrakło jej jedzenia. Pisklęta puszczyków uralskich przychodzą na świat raz w roku. Gdy nieco podrosną, ptasi rodzice we dwoje wylatują na polowanie, by nakarmić swe głodne potomstwo. Puszczyk uralski potrafi być bardzo agresywny, broniąc młodych ptaków. Nie waha się nawet zaatakować człowieka. Sowy te polują głównie na małe gryzonie, takie jak polnik, nornica ruda czy mysz leśna. Gdy gryzoni jest mniej, odżywiają się drobniejszymi leśnymi ptakami, chociaż ofiarą puszczyka uralskiego bywają też wspomniane puszczyki zwyczajne i sowy uszate. Sowa ta nie gardzi również płazami i dużymi owadami.

Dostępna jest część treści. Chcesz więcej? Zaloguj się i rozpocznij subskrypcję.
Kup wydanie papierowe lub najnowsze e-wydanie.