Są zwierzęta i rośliny, którym najlepiej żyje się i rośnie w Polsce. Odpowiadają im nasze gleby, dobrze znoszą nasze przymrozki czy nasz kwiecień plecień. Uprawiane i hodowane przez wieki nabyły odporności na różne choroby. Wszystko to sprawia, że są niezwykle cenne i koniecznie zasługują na ochronę. Poznajcie typowo polskie rasy zwierząt i gatunki roślin.

Owce

Spośród rozmaitych ras owiec, jakie wyhodowano w Polsce, na moich przyrodniczych szlakach spotkałem owce wrzosówki. Mają one wiele cech pierwotnych i są mało wymagające. By przeżyć, nie potrzebują pięknej, zielonej polany. Wystarczy im skromne pastwisko, jak choćby wrzosowiska bardzo ubogie w trawy. Owce wrzosówki wypuszcza się na suche, nasłonecznione łąki, nazywane kserotermicznymi, gdzie rosną rzadkie storczyki purpurowe, obuwiki, dwulistniki musze, kolczaste dziewięćsiły bezłodygowe i popłocholistne, zakończone srebrzystą kitką trawy ostnice i inne. Wszystkie potrzebują słońca. Wyginęłyby, jeśli łąka zarosłaby trawą. Owce wrzosówki działają jak najlepsze kosiarki. Wygryzają rośliny zagłuszające rzadkie gatunki. Dlatego rolnicy mogą wypasać je w rezerwatach przyrody. Dzięki temu owce mają pastwisko, a rzadkie rośliny – ochronę. W zachowaniu łąk pomaga także inna polska rasa owiec – owce olkuskie.

Czerwone polskie i zielononóżki

Do polskiego bydła domowego zaliczamy też odporną na zimno i surowy klimat krowę czerwoną. Dlatego Podlasie i góry to całkiem dobre miejsce na jej hodowlę. Jedno z największych stad hodują cystersi w Szczyrzycu, w Beskidzie Wyspowym. Kiedy las się zazielenia i zakwitają szczyrzyckie sady, mało które krowy mają pastwiska w tak pięknym otoczeniu. Również w Beskidzie Wyspowym znajduje się niezwykły kurnik. Mieszkają w nim kury zwane zielononóżkami. Ich jaja są nieco mniejsze, ale wyjątkowo zdrowe. Kury z zaprzyjaźnionego kurnika mają rajskie życie. Całe dnie mogą spędzać na wielkim wybiegu. A starsze, doświadczone kury emerytki pomagają młodszym w chowie piskląt.

Karp z Zatora

Już kilkaset lat temu w stawach w rejonie Zatora i Oświęcimia hodowano karpie. Nawiasem mówiąc, przez ten czas stawy utworzyły wspaniały ekosystem, jedno z najlepszych miejsc do obserwacji ptaków. W XVI wieku tereny te tworzyły księstwo oświęcimskie, gdzie książę Jan, jego ostatni władca, zginął w sporze o… karpie i stawy. Umowa, jaką zawarł kiedyś z królem Polski Zygmuntem Starym, głosiła, że jeżeli nie będzie następców oświęcimskiego tronu, a książę potomków nie miał, księstwo zostanie włączone w granice Polski. I tak się też stało.

Konik polski

O ich długich, ciemnych grzywach, nabiegłych krwią oczach i dzikości pisał w Trylogii Henryk Sienkiewicz. Jeszcze w XIX wieku na terenach ówczesnej Polski żyły ostatnie dzikie konie tarpany. Ponieważ były bardzo silne, ludzie chętnie krzyżowali je z domowymi końmi. Niestety, tarpany wyginęły. Ich krew i geny przetrwały jednak w ich potomstwie i dzięki temu udało się odtworzyć rasę zwaną konikiem polskim. Myszate koniki polskie nie tylko przypominają tarpany, ale mają też wiele ich cech. Dzięki temu, że w kilku miejscach w Polsce wyhodowano i wypuszczono tabuny dzikich koni, powróciły one również do naszych lasów. Co ciekawe, w języku angielskim istnieje słowo „konik”, używane do nazywania polskiej rasy: „The Konik or the Polish primitive horse (…)” – można przeczytać choćby w angielskiej Wikipedii.

Gęś kołudzka

W Polsce hoduje się najwięcej w Europie gęsi. Prym wiedzie gęś kołudzka wywodząca się od dzikich gęsi. Łatwo ją wyżywić, bo jest mało wybredna. Jest też odporna na choroby i znosi dużo jaj. Oprócz polskich ras zwierząt hodowlanych istnieją też liczne rośliny rosnące przede wszystkim w Polsce. Należą do nich jabłonie o wyjątkowo smacznych owocach (odmiany: ligol, fantazja czy rajsmak), truskawki (np. elkat), ziemniaki (odmiany: zeus, ursus, syrena, gracja czy lord) czy odmiany zbóż. Każda z tych ras zwierząt i odmian roślin zawiera bogactwo unikatowych genów, które sprawiają, że znakomicie sprawdzają się w naszych polskich warunkach.