Sztuczna inteligencja to... Twój uczeń. Można tak powiedzieć? Tak. Przypomina trochę niemowlaka, którego trzeba wszystkiego nauczyć. To bardzo odpowiedzialne zadanie. Na przykład Matia – oczy dla niewidomych – rozpoznaje przedmioty, ludzi, a nawet ich emocje wypisane na twarzy. Skąd to wie? Z bazy zdjęć dostępnych w internecie. Ale tu pojawił się problem... Bo kiedy uczyłem moją sztuczną inteligencję wypowiadania się, nie pomyślałem, żeby założyć filtr rodzicielski, by poznawała tylko przyzwoite, kulturalne słowa. Pojechałem z Matią na targi naukowe do Francji i w pewnym momencie podeszły do mnie osoby ciemnoskóre. Okazało się, że moje urządzenie, które posługuje się też językiem angielskim, określiło je bardzo obraźliwie. Było mi strasznie wstyd. Dostałem dobrą lekcję: za sztuczną inteligencję trzeba być odpowiedzialnym jak za własne dziecko. „Ha, widzisz, signor, a chwilę wcześniej dał on przejrzeć mojemu Benedyktowi, a ten, wasza mość, uczciwie życzenia przesłał”. Kto jest autorem tych słów? Tego nie napisał żaden człowiek. To fragment sztuki teatralnej stworzonej przez sztuczną inteligencję w komputerze. Zapoznałem ją z dziełami Szekspira i Mickiewicza i teraz bardzo chciałbym zobaczyć tę sztukę w wykonaniu prawdziwych aktorów! Opowiedz o swoich pierwszych wynalazkach. Mój dziadek jest elektrykiem. Od dziecka podpatrywałem, jak majsterkuje, i już jako sześciolatek próbowałem łączyć żarówki... Nieraz miałem bliskie spotkania z prądem. (śmiech) Tworzyłem proste kosiarki albo maleńkie odkurzacze, które pracowały na silniczku z jakiejś zabawki. W szkole podstawowej zaprojektowałem prosty nadajnik radiowy. Zabawa polegała na tym, że sąsiad włączał radio, a ja wkraczałem na tę samą częstotliwość z własną muzyką. I nasłuchiwałem, jak się denerwuje. (śmiech) Inny mój żart nazywał się „pipek dręczyciel”. Gdy w pokoju robiło się ciemno, ten prosty czujnik włączał głośny brzęczek, a ja wtedy podkładałem moje urządzenie w sypialni babci. Babcia wstawała z łóżka, żeby zlokalizować dźwięk, zapalała światło... ale wtedy pipek się wyłączał... Albo jeszcze domowy podsłuch. Dawniej w telefonach stacjonarnych znajdowały się węglowe mikrofony, które nie potrzebowały wzmacniacza. Ukryłem je w różnych punktach, połączyłem przewodami z głośnikiem ukrytym w mojej bazie. I… podsłuch gotowy. Od czego zacząć, żeby skończyć jako elektronik wynalazca? Od eksperymentowania. Komputer niestety potrafi zabić w dziecku kreatywność. Zawsze warto sięgnąć po klocki Lego. I budować na przykład… roboty. Później można zacząć tworzyć własne konstrukcje – drewniane, mechaniczne. To kształtuje wyobraźnię przestrzenną. Jeszcze później warto poznawać prostą elektronikę. To tak na początek... Czym chcesz zająć się w przyszłości? To dość długa lista… (śmiech) A pierwszy punkt na tej liście? Cyberdiagnoza, czyli rozpoznawanie chorób przez sztuczną inteligencję. Syntezator mowy Studia Specjalnie przystosowany tablet z autorskim oprogramowaniem pomoże niepełnosprawnym z problemami w porozumiewaniu się. Zbiór wskazanych przez użytkownika słów lub obrazków jest przetwarzany na mowę. Elektroniczna makieta skrzyżowania Gimnazjum Może być wykorzystana do nauki zasad ruchu drogowego. Prezentuje skrzyżowanie, a na nim tramwaj, rower i samochód. Nauczyciel wybiera na komputerze sytuację drogową, makieta wyświetla rozłożenie pojazdów i znaków na skrzyżowaniu, a uczeń wskazuje prawidłową kolejność przejazdu pojazdów. Ruch jest animowany za pomocą przecinających się linijek LED. Psyllosbot – robot Studia Robot, z którym można porozmawiać o wszystkim. Na pytania odpowiada po polsku. Naśladuje przy tym barwę głosu i sposób mówienia wybranej osoby. Układ elektroniczny steruje kilkunastoma serwomechanizmami, odwzorowującymi ruchy człowieka. Przetwornica napięcia Szkoła podstawowa Przetwarza napięcie akumulatorowe o wartości 12 V na sinusoidalne napięcie 230 V. Może służyć do zasilania urządzeń w czasie wyjazdów wakacyjnych, gdy nie ma dostępu do gniazda sieciowego. Ma też dodatkowe funkcje: zdalne sterowanie pilotem na podczerwień, układ kontroli jakości napięcia zasilającego, wyłącznik zmierzchowy, wyłącznik czasowy czy regulator jasności żarówki. Matia – oko dla osób niewidomych Studia Mobilny moduł przez Bluetooth łączy się ze smartfonem. Potrafi opisać świat za pomocą słów, muzyki i bodźców dotykowych. Całość ma 13 sensorów, dzięki którym niewidomy orientuje się w otoczeniu, rozpoznaje przedmioty z dokładnym opisem, czyta tekst, wykrywa ludzi i ich emocje. Pierścień elektroniczny Szkoła średnia Można dzięki niemu zdalnie sterować urządzeniami elektronicznymi w domu czy samochodzie. Pierścień przede wszystkim wspiera niewidzących podczas korzystania z telefonu komórkowego. Niewielki sygnet można nosić stale, jak zegarek. Palec staje się wirtualną kredą, a przed użytkownikiem pojawia się wirtualna tablica, na której można zapisywać litery czy wydawać komendy. Mówiąca rękawica Szkoła średnia Powstała z myślą o tych, którzy nie potrafią mówić. Może pracować w trybie sterowania (złożone gesty ręki) i w trybie klawiatury (każdy palec odpowiada za osobną grupę liter, wskazywaną kciukiem). Gesty zamienione są na mowę, którą generuje autorski syntezator. Taka rękawica pomoże na przykład w załatwianiu spraw w urzędzie czy podczas zakupów. Sterownik szklarniowy Gimnazjum Służy do kontrolowania warunków w szklarniach z warzywami. Nadzoruje temperaturę, wilgotność powietrza, steruje matami grzewczymi i wentylatorem. Dzięki rozbudowanej sieci sensorów przewiduje warunki pogodowe na kilkanaście dni, informując właściciela o możliwych problemach.