Szkielet hipopotama

Jeden z najstarszych hipopotamów na świecie i najstarszy żyjący w polskich ogrodach zoologicznych zmarł kilka tygodni po tym, jak w „Małym Gościu” ukazał się o nim tekst ze zdjęciami. Hipolit – bo o nim mowa – mieszkał w chorzowskim ogrodzie zoologicznym. Miał aż 53 lata. Aż, bo normalnie te wielkie ssaki żyją około 30 lat. W ogrodach zoologicznych na całym świecie do dziś żyje 11 potomków Hipolita. W śląskim zoo można oglądać szkielet tego ogromnego zwierzęcia. Jak się okazuje – jedyny tak duży w Polsce. Hipolit ważył prawie 4,5 tony. Miał około 2,5 metra długości, a jego głowa ważyła ponad 200 kilogramów. Naukowcy z Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu pobrali z hipopotama materiał potrzebny do tego, by zbadać, co sprawiło, że żył tak długo.

Wiatrak z wodą

Im wyższe wieże wiatrowe, tym wiatr jest lepiej wykorzystywany, bo jego kierunek czy podmuchy nie zmieniają się często. Dlatego w Niemczech w miejscowości Gaildorf postanowiono zbudować turbinę wiatrową – jak się okazało – najwyższą na świecie. Ma ona aż 264,5 m wysokości (od podstawy do czubka łopaty wirnika). Oprócz niej powstały cztery wiatraki niższe – wszystkie sięgają 152 m. U dołu najwyższego wiatraka znajduje się zbiornik wody. Jeśli wiatr jest silny, nadwyżkę energii wykorzystuje się do pompowania wody na górę wiatraka. Gdy siła wiatru spada, opadająca woda napędza turbiny, produkując prąd. Dzięki temu nie ma przerw w produkcji prądu. Cztery turbiny z Gaildorf mogą wyprodukować tyle prądu, że wystarcza on do zasilenia 1000 domów.

100 pomników na 100-lecie

Do listy 82 pomników historii dodano 11 kolejnych obiektów, najcenniejszych polskich zabytków kultury: Ciechocinek (tężnie, warzelnia soli, parki Tężniowy i Zdrojowy), Gdańsk- -Oliwa (zespół pocystersko-kate- dralny), Gościkowo-Paradyż (pocysterski zespół klasztorny), Grudziądz (spichlerze i pano-rama od strony Wisły), Janów Podlaski (najstarsza państwowa stadnina koni), Kielce (pałac biskupów i katedra), Kraków (Kopiec Kościuszki z otoczeniem), Nieborów i Arkadia (zespół pałacowo-ogrodowy i ogród sentymentalno-romantyczny), Radruż (zespół cerkiewny), Sandomierz (historyczny zespół architektoniczno-kraj-obrazowy), Szalowa (kościół parafialny pw. św. Michała Archanioła). Dodatkowo jeden z pomników rozszerzono. W Katowicach oprócz gmachu Sejmu Śląskiego dołączono katedrę Chrystusa Króla wraz z kurią i ogrodami. W przyszłym roku na listę powinno zostać wpisanych kolejnych siedem obiektów, tak by na 100. rocznicę odzyskania niepodległości wykaz pomników historii miał 100 pozycji. Pomniki historii to miejsca szczególnie ważne, które ostatecznie za-twierdza prezydent Polski.

Kilogram nie kilogram

Najważniejsze miary określono za pomocą liczb. Wszystkie kraje (poza USA) korzystają z międzynarodowego układu SI. Układ określa, ile wynosi sekunda, metr, amper, kelwin, kandela, mol i kilogram. Zmieniała się jednak definicja kilograma. Dawniej była to masa 1 litra wody o temperaturze 4 stopni Celsjusza przy normalnym ciśnieniu. Potem, w 1889 roku, z platyny i irydu zbudowano metalowy cylinder, który ważył dokładnie 1 kg. Do dziś cylinder jest przechowywany w Paryżu pod trzema szklanymi kloszami. Wzorzec ważył 1 kg i mimo że był zamknięty w sejfie… stracił na wadze 50 mikrogramów. Oznacza to, że wzorcowy kilogram nie waży już kilogram. Międzynarodowy Komitet Miar i Wag nakazał niezależnym laboratoriom na świecie przeprowadzić odpowiednie badania. Prawdopodobnie sfera, czyli kula z najczystszego krzemu, posłuży do nowego zdefiniowania kilograma.