Wszystko z drewna

Adam Śliwa

publikacja 13.02.2018 09:37

Zimą marznie na placu budowy, czasem wspina się po sam dach, ma dużą wyobraźnię i świetnie zna matematykę.

Święty Józef był cieślą,  ale wykonywał też prace stolarskie Święty Józef był cieślą, ale wykonywał też prace stolarskie
obraz Gerrit van Honthorst /reprodukcja east news

I stolarz, i cieśla zajmują się obróbką drewna. Cieślą był św. Józef, ale dwa tysiące lat temu wykonywał też pracę stolarza. Dziś te zawody, mimo że oba związane z drewnem, są bardzo różne. Stolarz tworzy meble i mniejsze przedmioty. Cieśla – konstrukcje potrzebne w budownictwie.

Drewniana kaczka

Cieśla to jeden z najstarszych zawodów na świecie. Pojawił się wtedy, gdy człowiek zaczął tworzyć pierwsze przedmioty z drewna. To niełatwa praca. Zimą cieśla marznie na placu budowy, musi wspinać się na duże wysokości i świetnie znać matematykę. Ważna jest też tak zwana wyobraźnia przestrzenna. Miał ją Oleg Kirk Christiansen, cieśla z Danii, który wymyślił klocki Lego. Pierwszą drewnianą zabawkę Christiansen wystrugał dla swoich córek. Była to drewniana kaczka, która miała pomóc dziewczynkom odsunąć myśli o pożarze, który właśnie zniszczył ich dom. Gdy Duńczyk zobaczył, ile radości daje tak prosta zabawka, postanowił je produkować. Pierwsze klocki Lego były drewniane, więc umiejętności cieśli bardzo się przydały.

Dach nad głową

Praca cieśli jest bardzo odpowiedzialna. Jeśli cieśla coś źle obliczy albo niedbale połączy drewniane belki, może zawalić się dach. Zanim jednak taki dach powstanie, cieśla musi wszystko dokładnie obliczyć i zapisać w rysunkach technicznych. Konstrukcja musi być tak rozłożona, by wytrzymała ciężar pokrycia dachu, np. dachówek, leżącego śniegu czy podmuchów silnego huraganu. Cieśla musi się też znać na drewnie – wiedzieć, jakie nadaje się do tworzonej konstrukcji, np. szalunków. Dziś często są to gotowe elementy metalowe. Wypełnia się je betonem, a gdy ten jest związany, czyli twardy, szalunek się usuwa. Tak powstają stropy, fundamenty, słupy czy betonowe ściany budynków.

Ciesak, strug i dłuto

Przy budowie drewnianych domów cieśla wykonuje większość pracy. Niewiele przez wieki zmieniły się jego narzędzia. Do dziś używa on topora zwanego ciesakiem, piły do drewna, dłuta czy struga służącego do skrawania, czyli zdzierania wierzchniej warstwy drewna. Część narzędzi zastąpiły już jednak wiertarki, wkrętarki czy strugi mechaniczne. A cieśle pracują także przy budowie okrętów, które mają mnóstwo elementów drewnianych. Zresztą dawniej to oni budowali maszty czy łatali dziury, tak by statek mógł bezpiecznie dopłynąć do portu.

Dostępna jest część treści. Chcesz więcej? Zaloguj się i rozpocznij subskrypcję.
Kup wydanie papierowe lub najnowsze e-wydanie.