B alony to statki powietrzne lżejsze od powietrza, wypełnione gazami takimi jak wodór czy hel albo ogrzewanym powietrzem. Zwykłe gumowe balony nadają się świetnie do odbijania, do świszczenia powietrzem czy jako ozdoba na imprezę. Wymyślił je słynny fizyk i chemik Michael Faraday w 1824 roku. Wykonuje się je także w kształ-ie maskotek czy podłużnych tub do skręcania różnych figur (to tak zwane twistowanie). Jednak najbardziej widowiskowe są balony do latania.

Balon na ogrzane powietrze

To najsłynniejszy rodzaj balonów. W przeciwieństwie do klasycznych nie są one szczelnie zamknięte. Wykonuje się je z tworzywa, a do środka wpompowuje zwykłe, ogrzane powietrze. Im cieplejsze, tym balon poleci wyżej. Do ogrzewania powietrza służy palnik zamontowany nad koszem dla pasażerów. Pierwszej udanej próby wzniesienia takiego balonu dokonali bracia Montgolfier 5 czerwca 1783 roku we Francji. Trzy miesiące później udało im się odbyć pierwszy lot załogowy balonem wykonanym z płótna i… papieru. Ku niebu wzniesiono… koguta, kaczkę i barana.

Balon meteorologiczny

Wznosi się tak długo, aż pęknie. Do balonu doczepiona jest aparatura, która na różnych wysokościach mierzy temperaturę powietrza, wilgotność i prędkość wiatru. Gdy balon w wysokich partiach ziemskiej atmosfery pęknie, sprzęt spada, a dzięki nadajnikowi można go odnaleźć i uzyskać zebrane podczas lotu informacje. Balon meteorologiczny napełniany jest na ziemi niewielką ilością wodoru lub helu, bo podczas wznoszenia zwiększa się objętość gazu. Im wyżej, tym balon jest większy.

Sterowiec

Niemiecki konstruktor Ferdynand von Zeppelin zmienił wygląd zwyczajnego balonu z silnikiem i śmigłem na sztywny szkielet w kształcie cygara, obciągnięty płótnem. W środku były zbiorniki na hel lub wodór, a pod spodem gondole z silnikami dla załogi i pasażerów. Największy sterowiec w historii miał aż 245 metrów długości. W czasie I wojny światowej sterowce wykorzystywano jako bombowce, a po wojnie jako powietrzne statki pasażerskie latające z Europy do Ameryki. Wycofano je po katastrofie sterowca Hindenburg. W XXI wieku powróciły. Są mniejsze i wykorzystuje się je jako platformy reklamowe.

Balon zaporowy

Od XVIII wieku balonów używano do obserwacji. Podczas I i II wojny światowej służyły wojsku do kierowania ogniem artylerii. Balony zaporowe mocowano na uwięzi nad miastami czy ważnymi obiektami, aby je chronić. Tym samym samoloty wroga, aby nie zaczepić o stalowe liny utrzymujące balony, musiały lecieć bardzo wysoko, dzięki czemu ich bombardowania były niecelne.

Gwiazda Polski

To największy balon świata. Stworzyli go polscy naukowcy w 1938 roku. Miał 120 metrów wysokości, czyli tyle co 40-piętrowy wieżowiec. W specjalnej hermetycznej gondoli miał wynieść dwóch ludzi na wysokość 30 tysięcy metrów. Niestety, pierwszy start zakończył się klęską. Wiatr halny spowodował, że powłoka balonu zaiskrzyła i zapalił się wodór wypełniający balon. Drugą próbę, tym razem z użyciem helu, zaplanowano na 1939 rok, ale przeszkodził temu wybuch wojny. I nigdy już do tego planu nie powrócono.

Jak dobrze napompować balon?

Jeżeli balon jest okrągły, trzeba go nadmuchać tak, żeby pozostał okrągły. Jeśli zacznie przyjmować kształt gruszki, lada moment z hukiem się rozpadnie.