Łopatka i wiaderko

Krzysztof Błażyca

|

MGN 04/2009

publikacja 16.01.2012 23:05

Rozmowa z profesorem Janem Marcinem Węsławskim, kierownikiem Zakładu Ekologii Morza w Instytucie Oceanologii Polskiej Akademii Nauk w Sopocie

Łopatka i wiaderko Profesor Jan Marcin Węsławski w laboratorium z sitkiem do cedzenia planktonu fot. HENRYK PRZONDZIONO

„MAŁY GOŚĆ”: Nad czym pracują morscy ekolodzy?
JAN MARCIN WĘSŁAWSKI:
– Ekolog morski to człowiek, który na dalekich morzach potrafi zidentyfikować morskie zwierzęta i wytłumaczyć, dlaczego żyją one w tym, a nie w innym miejscu. Oprócz morza badamy też plaże. Wychodząc dosłownie z łopatką i wiaderkiem, już można dokonać odkryć naukowych.

Tak po prostu?
– Na plaży żyje mnóstwo miniaturowych zwierząt i roślin, których nie widać gołym okiem. To kilkaset gatunków mejofauny. Mejo, czyli średnie. Mniejsze niż pół milimetra, przeważnie przezroczyste albo piaskowe.

Czy to znaczy, że w ziarenku piasku coś żyje?
– W odrobince piasku roi się od różnych żyjątek: nicienie, niesporczaki, pajęczaki, wypławki, skorupiaki. Widać je pod mikroskopem. W Europie tylko 15 specjalistów potrafi nazwać wszystkie nicienie. A specjalistów od wypławków jest tylko dwóch.

Jakie znaczenie mają takie mikroorganizmy?
– Plaża to żywy filtr – oczyszcza wodę morską. Między ziarnami piasku są kanały, w których pływają właśnie te mikroorganizmy. Ich pożywieniem są mikroelementy, które z kolei morze wyrzuca na brzeg. W taki sposób woda opuszczająca plażę to już zupełnie inna woda. Przefiltrowana przez piasek.

A jaką rolę pełni plankton?
– Na lądzie życie opiera się na wielkich roślinach. Na morzu taką rolę pełni plankton. W każdym sześciennym centymetrze wody są miliardy tych mikroorganizmów. To pożywienie dla najmniejszych zwierząt żyjących w wodzie.

Co badają morscy ekolodzy w planktonie?
– Jeśli potrafimy nazwać organizmy żyjące w planktonie, policzyć je, dowiadujemy się, w jakim stanie jest morze: czy to system zdrowy, czy nie brakuje jakiegoś elementu.

Dostępna jest część treści. Chcesz więcej? Zaloguj się i rozpocznij subskrypcję.
Kup wydanie papierowe lub najnowsze e-wydanie.